شوینده های تخصصی و ضدعفونی کننده ویژه دامداری و کشتارگاه های دام
علیرغم وجود انواع مختلفی از محصولات گندزدا و ضدعفونی کننده های متفاوت در کلینیک های دامپزشکی، با استفاده های مکرر دامداران از این محصولات، سالانه باز هم شاهد بروز اپیدمی های وحشتناکی هستیم و فعالیت یک یا چندگونه بیماری زا در مزارع پرورش دام، خسارات مالی و جانی فراوانی را به فعالین این صنعت تحمیل می کند.
به گزارش ایسنا، بنابراعلام آرال شیمی، به طورکلی کشتارگاه، شامل بخش هایی جهت: بیهوشی، خون‌گیری، پوست‌کنی، تخلیه امعاء و احشاء، شقه کردن، بازرسی لاشه، دوش دادن و مرحله ورود به تونل سرد هستند که فضاهای این محیط ها باید بطور کامل ضدعفونی گردد.
با توجه به اینکه سازمان های USEPA،EPA ،FDA و ADEC استفاده از اکسیژن فعال را به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده در پروسه تولید و بسته بندی انواع موادغذایی از جمله میوه و سبزیجات، فرآورده های گوشتی شامل گوشت قرمز، مرغ و ماهی و … را توصیه نموده اند.
لذا لازم است جهت ضدعفونی دامداری و کشتارگاه های دام و طیور به جای استفاده از موادی که امروزه به صورت رایج در این صنعت استفاده می شوند و غالباً باقیمانده های مضر از خود بجا می گذارند، از ضدعفونی کننده های ارگانیک و استاندارد استفاده شود.
موارد استفاده از ضدعفونی دامداری و کشتارگاه های دام و طیور :
. ضدعفونی سالن های پرورش دام (گاو، گوسفند، بز و…
. ضدعفونی سیستم ها شیردوشی و مخازن حمل شیر
. ضدعفونی لوازم، ابزار و تجهیزات دامداری و کشتارگاه های دام
. ضدعفونی حوضچه های ورودی
. ضدعفونی خوراک دام
. ضدعفونی آب آشامیدنی
. ضدعفونی پستان گاو
. ضدعفونی سم گاو و جلوگیری از بیماری لنگش
. ضدعفونی فضای دامداری و کشتارگاه های دام
. ضدعفونی لاشه های گوشت در کشتارگاه های دام
. ضدعفونی خودروهای حمل دام و گوشت
. ضدعفونی مخازن نگه داری آب و لوله های انتقال آب
. ضدعفونی انبارها و مخازن نگه داری علوفه
اهمیت نظافت اماکن نگاهداری دام و طیور
- فارم های پرورش دام و طیور مکان های مستعدی برای انواع پاتوژن های بیماری زا هستند. سطوح و هوای آلوده باعث به خطر افتادن سلامت دام و طیور و همچنین گسترش بیشتر بیماری در بین حیوانات می شوند. پاتوژن های مختلفی از جمله خانواده انتروباكترياسه از جمله سالمونلا، اشرشیا کلی، استریپتوکوکوس یوبریس، استافیلوکوکوس ارئوس و … در این فارم ها حضور دارند.
- خاک، ضایعات مواد غذایی و سایر زباله ها می توانند منبع بالقوه خطرات میکروبیولوژیکی و فیزیکی باشند. خاک همچنین آفاتی را که می توانند محیط تولید را آلوده کنند، جذب می کند. تمیز کردن موثر به طور منظم برای از بین بردن کثیفی و زباله از محل غذا ضروری است. ضدعفونی موثر سطوح تماس با مواد غذایی تمیز برای کاهش باکتری ها به سطح قابل قبول ضروری است. اجرای ضعیف برنامه های تمیز کردن و نگهداری و استفاده بی دقت از مواد تمیز کننده ممکن است خطرات شیمیایی ایجاد کند.
- پس از شیوع بیماری های اخیر، امنیت زیستی پیشگیرانه به طور فزاینده ای در دامپروری اهمیت بیشتری پیدا کرده است. اجرای امنیت زیستی مزرعه، ارگانیسم‌های بیماری‌زا را از محیط مزرعه حذف می‌کند و برای حفاظت از دام و تامین غذای انسان عمل می‌کند.
- اقدامات ضروری بهداشت دام و طیور، کنترل بیماری های عفونی در مزرعه شامل تمیز کردن و ضدعفونی منظم محل نگهداری حیوانات، سطوح سخت، وسایل نقلیه و تجهیزات است.
- اقدامات بهداشتی مزرعه همراه با انتخاب آگاهانه پاک کننده ها و ضدعفونی کننده های مورد استفاده برای کنترل انتقال عوامل بیماری زا، یک ابزار پیشگیرانه اقتصادی و قدرتمند در مدیریت بیماری های عفونی فراهم می کند. هزینه‌های مرتبط با اجرای اقدامات ایمنی زیستی سخت‌گیرانه و کاهش بارهای پاتوژن در مناطق نگهداری حیوانات در مقایسه با هزینه‌های دامپزشکی و خسارات مربوط به معدوم‌سازی کم‌هزینه است.
- انتخاب آگاهانه یک ضدعفونی کننده سطح بالا که به طور مستقل برای اثربخشی در برابر ویروس های بیماری زا، باکتری ها، قارچ ها و هاگ های رایج آزمایش شده است، در شکستن چرخه عفونت بسیار مهم است. استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های سطح بالا با طیف گسترده در یک برنامه امنیت زیستی برای از بین بردن پاتوژن‌های بیماری‌زا در مزارع و جلوگیری از عفونت مجدد حیوانات ضروری است.
- پایداری و کارایی ضدعفونی‌کننده‌های دامی باید تحت طیف وسیعی از شرایط کشاورزی مانند سطوح بالای آلودگی آلی، شرایط آب سخت و دمای زمستان آزمایش شود، که همه ملاحظات مهم هنگام انتخاب یک ضدعفونی‌کننده مزرعه است. طیف گسترده ای از ضدعفونی کننده ها برای ارائه بالاترین سطح محافظت در برابر بیماری های عفونی بدون خطر برای کاربران و حیوانات آزمایش شده است.
- ضدعفونی دست و مدیریت زخم های باز نیز در حفظ سلامت دام مهم است. مه‌پاشی هوایی در کنترل گسترش سریع بیماری‌های تنفسی در دام از طریق انتقال هوایی نیز مفید خواهد بود.
- ورود تجهیزات به داخل مزرعه، نظافت پرسنل مزرعه، دفع پرندگان مرده و سالم سازی آب آشامیدنی باید مورد توجه قرار گیرد.
- محیط اطراف سوله های طیور باید از پوشش گیاهی، زباله های مواد غذایی، بطری های پلاستیکی، بطری های شیشه ای، قوطی ها تمیز نگه داشته شود.
- آزمایش آب باید در فواصل منظم انجام شود. دستگاه تصفیه آب در هر سوله مورد نیاز است.
- دستگاه تصفیه هوا در تمامی سوله ها توصیه می گردد.
- آزمایش بار میکروبی در مکان های مختلف مورد نیاز است.
مواد شیمیایی مختلف پاک کننده در مکان های نگاهداری دام و طیور
- شوینده های دامی: مواد شیمیایی مورد استفاده برای حل کردن چربی و از بین بردن کثیفی و خاک و همچنین می توان از محصولات اسیدی یا قلیایی مناسب استفاده کرد.
- ضدعفونی کننده های دامی: مواد شیمیایی که باکتری ها را تا حد قابل قبولی کاهش می دهند و ممکن است آنها را بکشند.
داموسیب ضدعفونی کننده دام و طیور یکی از جدیدترین و درعین حال پرکاربردترین ضدعفونی کننده برای حوزه دام و طیور میباشد. محصولات پاک کننده ممکن است میکروب کش، باکتری کش یا بیوسید نامیده شوند. سطوح باید قبل از استفاده از مواد ضدعفونی کننده از چربی و خاک تمیز شوند. ضدعفونی کردن روی سطح کثیف فایده ای ندارد. فرمولاسیون ضدعفونی کننده های دامی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سورفکتانت ها برای بهبود خواص مرطوب کنندگی محصول و کنترل تولید کف
- جداکننده ها برای بهبود تعلیق هر گونه خاک معدنی باقیمانده از سطوح، برای جلوگیری از تشکیل رسوب روی سطوح تماس و بهبود فعالیت بیوسیدال ضدعفونی کننده
- تثبیت کننده ها برای جلوگیری از جدا شدن ماده ضدعفونی کننده هنگام استفاده
- الکل ها برای کاهش زمان خشک شدن با تبخیر کردن سطح و خشک کردن آن
- سنتایزرها : محصولاتی دو منظوره که هم به عنوان شوینده و هم به عنوان ضدعفونی کننده عمل می کنند.
معیارهای انتخاب ضدعفونی کننده و شوینده دامی موثر در سالن های نگاهداری دام و طیور
برخی از ضد عفونی‌کننده‌ها برای ضدعفونی‌های معمول در سطح مزرعه یا کلینیک دامپزشکی مؤثر هستند، در حالی که برخی دیگر برای شرایط شیوع بیماری ضروری است. سلامت و ایمنی پرسنل و حیواناتی که ممکن است در معرض مواد ضدعفونی کننده قرار گیرند همیشه یک نکته مهم می باشد.
- خطرات فیزیکی:
- کف های لغزنده
- اسپری های فشار قوی
- بخار
- شعله های آتش
- گرد و خاک
- خطرات بیولوژیکی:
- قرار گرفتن در معرض بیماری های مشترک بین انسان و دام.
- نظافت و ضد عفونی در مناطق آلوده.
- حرکات جارو کردن، خراشیدن و دمیدن ممکن است عوامل بیماری را پراکنده کند.
- استنشاق، بلع و تماس مستقیم با عوامل بیماری.
- خطرات شیمیایی:
- قرار گرفتن در معرض محرک های شیمیایی که باعث مشکلات چشمی، پوستی یا تنفسی می شود.
ملاحظات استفاده از ضدعفونی کننده های دامی در فارم های دام و طیور
الف) اگر سطحی قبل از استفاده از ضدعفونی کننده تمیز نباشد، اکثر ضدعفونی کننده های دامی کارایی ندارند.
- مواد آلی مانند خاک، بقایای گیاهی (مانند کاه)، شیر، خون، چرک و کود برخی از ضدعفونی‌کننده‌ها را غیرفعال می‌کنند یا از میکروب‌ها در برابر مواد فعال ضدعفونی‌کننده محافظت می‌کنند.
- محصولات مبتنی بر کلر به ویژه در معرض این مشکل هستند.
- چکمه‌ها و تجهیزات ابتدا با آب و مواد شوینده بشویید.
- برای تمیز کردن سطوح متخلخل از شوینده های بخار و فشار قوی استفاده کنید.
ب) ضدعفونی کننده های دامی به طور قابل توجهی در برابر میکروب های مختلف، باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و تک یاخته های مرتبط با دام متفاوت هستند.
- سرکه ساده (اسید استیک 4 درصد) به راحتی ویروس بیماری تب برفکی را از بین می برد، اما در برابر مایکوباکتریوم آویوم پاراتوبرکلوزیس (MAP) موثر نیست.
- اغلب ضدعفونی‌کننده‌های دامی مورد استفاده در برابر هاگ‌های باکتریایی که شکل حیاتی مقاوم به محیط زیست میکروب‌هایی هستند که باعث کزاز، ساق سیاه، بوتولیسم و سیاه زخم می‌شوند، فعال نیستند.
ج) مهم است ضدعفونی کننده ای را انتخاب کنید که در طیف وسیعی از میکروب ها تحت شرایطی که معمولا در آن استفاده می شود، فعال باشد.
ضدعفونی‌کننده‌های دامی علیه طیف وسیعی از انواع میکروارگانیسم‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها کار می‌کنند. در حالی که برخی از ضدعفونی‌کننده‌ها فقط در برابر باکتری‌های خاصی مؤثر خواهند بود.
- PH (اسیدیتی یا قلیایی بودن) آب: آب سخت می تواند فعالیت برخی از ضدعفونی کننده های دامی را کاهش داده یا از بین ببرد. برای اینکه یک ضدعفونی کننده موثر باشد، باید در محدوده pH آن استفاده شود..
- دمای آب: برای اطمینان از فعالیت بهینه، از دمای آب توصیه شده برای رقیق سازی یا در دمای محیط توصیه شده استفاده کنید.
- پایداری: زمان ماندگاری ماده شیمیایی مخلوط را بدانید. برخی پس از رقیق شدن به سرعت فعالیت خود را از دست می دهند.
- مدت زمان: زمان مخلوط کردن هر محلول ضدعفونی کننده را یادداشت و مرتب بررسی کنید. محلولی که توسط مواد آلی مانند کود، آلوده شده باشد اثربخشی آن کاهش می یابد.
- ایمنی محیطی: در صورت لزوم، از تجهیزات حفاظتی استفاده کنید. بررسی کنید که آیا مواد پاک کننده ای که استفاده می کنید برای محیط زیست یا کارکنان مضر هستند یا خیر. برخی از مواد شیمیایی، به ویژه با قدرت کامل، ممکن است سمی باشند یا به پوست، لباس یا سطوح محیطی آسیب وارد کنند.
- سازگاری: اگر از صابون و ضدعفونی کننده استفاده می کنید، مطمئن شوید که یکدیگر را خنثی نمی کنند.
- غلظت: غلظت محلول ضدعفونی کننده هر بار به میزان آلودگی بستگی خواهد داشت.
د) ضدعفونی کننده های دامی باید زمان کافی برای تماس با سطوح داشته باشند تا میکروب ها را از بین ببرند.
- زمان تماس مورد نیاز با محصول و میکروب متفاوت است.
- زمان تماس کافی را بگذارید تا ماده ضدعفونی کننده کار خود را انجام دهد.
- دستورالعمل های برچسب را به دقت دنبال کنید و انواع مختلف ضدعفونی کننده ها را با هم مخلوط نکنید.
ه) ضدعفونی‌کننده‌ها نباید مستقیما روی حیوانات استفاده شوند، مگر اینکه برچسبی برای چنین استفاده‌ای داشته باشند.
- به برچسب دقت کنید تا مطمئن شوید که هیچ هشداری در مورد استفاده از آنها در اطراف دانخوری ها و محل نگهداری حیوانات وجود ندارد.
- اگر حیوانات با سطوح ضدعفونی شده تماس داشتند، پس از مدت زمان تماس مناسب، مواد ضدعفونی کننده را بشویید.
و) ضدعفونی کننده های دامی از نظر سمیت برای محیط زیست متفاوت هستند.
- دستورالعمل های دفع را برای جلوگیری از آلودگی محیطی دنبال کنید.
- عوامل ضد میکروبی مورد استفاده در محیط زیست به عنوان آفت کش توسط آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) تنظیم می شوند.
ضدعفونی کننده های رایج در مرغداری ها و دامداری ها-پراکسیدین
ترکیبات جدیدتر ضدعفونی کننده های دامی به طور مرتب معرفی می شوند. برخی از این عوامل اکسید کننده هستند. این ترکیبی از مولکول پراکسیژن/ اسید آلی/ سورفکتانت است (سورفکتانت ها کشش سطحی را کاهش می دهند تا به نفوذ ترکیبات مبتنی بر آب کمک کنند). به نظر می رسد که طیف گسترده ای از فعالیت در برابر بسیاری از انواع میکروب ها (از جمله ویروس FMD) دارد. در حضور برخی مواد آلی نسبتا پایدار است. هنگامی که طبق دستور مخلوط شود، pH آن حدود 2.6 است، اما به عنوان غیر تحریک کننده برای پوست نشان داده شده است. ترکیب موثر دیگر بر پایه اسید پراکسی استیک است، مورد تایید EPA بوده و در برابر طیف وسیعی از میکروب ها فعال است.
روش های نظافت و ضدعفونی سالن های دامداری
روش های استفاده از شوینده ها و ضدعفونی کننده های دامی در دامداری ها بسیار شبیه به سالن های مرغداری است و به دو شکل زیر انجام می شود:
الف) پاک کردن:
پاک کردن با مواد ضدعفونی کننده با استفاده از پارچه یا دستمال کاغذی معمولا کارایی کمتری نسبت به سمپاشی دارد، اما ممکن است در برخی شرایط مانند اتاق های بدون زهکش، تنها گزینه عملی باشد.
ب) اسپری (پاشش):
اسپری کردن این مزیت را دارد که مواد ضدعفونی کننده های دامی مانند سطل پاک کن با مواد آلی آلوده نمی شوند. همچنین نسبت به کاربرد سطل پاک کن سریع‌تر است و سمپاش‌های تجاری را می‌توان طوری تنظیم کرد که رقیق‌سازی صحیح را به‌طور خودکار تامین کنند. انتهای شیلنگ یا سمپاش های فشار قوی ناحیه ای را که قرار است تمیز شود موثرتر از بطری های اسپری دستی می پوشانند.
نظافت ظروف مورد استفاده در خانه حیوانات: استفاده از ظروف مرتب و تمیز در هنگام تغذیه حیوانات به حفظ سلامت حیوانات کمک می کند. ظروف مورد استفاده در جمع آوری محصولات غذایی از حیوانات مانند شیر باید بهداشتی باشد. برای تمیز نگه داشتن ظروف خانه حیوانات می توان از پروتکل های زیر پیروی کرد:
- ظروف را از قبل با آب تمیز و سرد بشویید. این کار مقدار زیادی کثیفی را از بین می برد و باید بلافاصله پس از برداشتن محصول انجام شود. پس از شستشو با آب سرد، وسایل را با آب گرم (50 درجه سانتیگراد) بشویید تا مواد چرب از بین برود. اگر تجهیزات یک بار کاملا با آب شسته شوند، در مراحل بعدی مقدار کمتری مواد شوینده (قلیایی) مورد نیاز است.
- تجهیزات را با محلول شوینده قلیایی و اسیدی بشویید. تجهیزات باید در این مرحله به طور کامل تمیز شوند تا از تمیز بودن شیمیایی آن اطمینان حاصل شود. اگر دستگاه با دست تمیز می شود باید با محلول شوینده کاملا تمیز شود. تمیز کردن شوینده های دامی همچنین تعداد باکتری ها را در تجهیزات کاهش می دهد.
- محلول شوینده را تخلیه کنید و پس از تخلیه حداقل سه بار دستگاه را با آب سرد بشویید تا تمام آثار شوینده پاک شود. پس از شستن و آبکشی تجهیزات باید در مکانی تمیز، خشک و عاری از گرد و غبار نگهداری شود.
ضدعفونی کننده های رایج در مرغداری ها و دامداری ها
در اکثر مزارع دام و طیور، مواد ضدعفونی کننده در حمام های پا یا برای تمیز کردن تجهیزات و اماکن دام استفاده می شود. رایج ترین ضدعفونی کننده های دامی مورد استفاده در دسته های زیر قرار می گیرند.
- کرزول ها: از تقطیر نفت به دست می آیند. وقتی روی خاک یا ساختمان ها اعمال می شوند، بیوسیدهای ارزان و موثری هستند. آنها را نمی توان در جایی که جوجه های زنده، گوشت فرآوری شده یا تخم مرغ وجود دارد استفاده کرد زیرا ممکن است با بوی مواد شیمیایی آلوده شوند.
- فنل های آلی که برای استفاده در جوجه کشی ها برای رفع آلودگی تجهیزات توصیه می شود.
- ترکیبات آمونیوم چهارتایی که با نام QAT نیز شناخته می شوند. آنها برای ضد عفونی کردن تجهیزات، مسکن و در جوجه کشی ها بسیار مناسب هستند، به شرطی که قبل از اعمال QAT از شوینده های دامی آنیونی استفاده شود. ترکیبات آمونیوم چهارتایی برای برخی موقعیت‌ها و سطوح نسبتا تمیز خوب هستند. آنها به ویژه در برابر FMD و paratuberculosi، موثر نیستند و در حضور مواد آلی به طور قابل توجهی فعالیت خود را کاهش داده اند. برخی از آماده‌سازی‌های آمونیوم چهارتایی جدیدتر فعالیت خود را بهبود بخشیده‌اند. ترکیبات این دسته معمولاً دارای خاصیت شوینده هستند. با این حال، آنها معمولا در تماس با بسیاری از صابون ها یا باقی مانده های صابون غیر فعال می شوند.
- ترکیبات کلر: بیشتر در کارخانه های فرآوری و تصفیه آب در دامداری ها استفاده می شود. هیپوکلریت تنها زمانی مؤثر است که مقدار pH بین 6.5 تا 7.5 در آب بدون مواد آلی باشد و باید آن را به مدت 10-20 دقیقه در معرض باکتری های غیرفعال قرار دهید.
- فرمالین: یک ترکیب خورنده و سرطان زا است که برای بخوردهی تخم مرغ در محفظه هایی که برای این منظور طراحی شده اند توصیه می شود. با این حال، برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض و آسیب دیدگی، اقدامات احتیاطی ویژه ای باید توسط اپراتور رعایت شود.(هرچند که به علت خطرات شیمیایی این ماده استفاده از محلول جایگزین داموسیب برای این منظور توصیه می شود.)
- ترکیبات مبتنی بر فنل: این ترکیبات مشتقات قطران زغال سنگ هستند و اغلب دارای بوی قوی قطران کاج می باشند. معمولاً با افزودن به آب به رنگ شیری در می آیند و در آب سخت و در حضور مقداری مواد آلی فعالیت خوبی دارند. آنها در برابر بسیاری از باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها، از جمله باکتری هایی که باعث سل و می شوند، فعال در نظر گرفته می شوند. آنها به ویژه در برابر ویروس FMD فعال نیستند. با این حال، ضدعفونی کننده های دامی همه منظوره خوبی برای استفاده در مزرعه هستند.
- هیپوکلریت ها: ترکیبات کلر ضدعفونی کننده های خوبی بر روی سطوح تمیز هستند و دارای طیف وسیعی از فعالیت می باشند. آنها معمولاً در آب گرم فعال ترند. آنها می توانند تا حدودی تحریک کننده باشند و برای لباس، کالاهای لاستیکی و برخی فلزات مضر باشند.
- ضدعفونی کننده های مبتنی بر کلر: به طور کلی با صابون ها سازگار هستند اما هرگز نباید با اسیدها مخلوط شوند. فعالیت آنها به شدت با حضور مواد آلی کاهش می یابد. بسیاری از محلول های کلر ناپایدار هستند و نیاز به تعویض مکرر دارند.(بر اساس دستورالعمل روی محصول عمل شود.)
- یدوفورها: ترکیبات ید سالهاست که به عنوان ضدعفونی کننده و گندزدا استفاده می شود. یدوفورها ترکیبی از ید و مولکول دیگری هستند که آنها را در آب محلول می کند. آنها ضدعفونی کننده های خوبی هستند، اما در حضور زباله های آلی نیز موثر نیستند. یدوفورها عموما سمیت کمتری نسبت به سایر ضدعفونی‌کننده‌های دامی دارند، اما می‌توانند لباس‌ها و برخی سطوح را لکه‌دار کنند. آنها در حضور برخی فلزات و نور خورشید غیر فعال می شوند. آنها را نباید با ضدعفونی کننده های آمونیوم چهارتایی مخلوط کرد زیرا غیرفعال می شوند.
- ساولون (کلرهگزیدین)
- پراکسی مونو سولفات پتاسیم
- پراکسیدین برپایه پراستیک اسید در لیست ضدعفونی کننده های چند منظوره قرار دارد که سبب می شود که به صورت اختصاصی برای صنایع تولیدات دامی مورد استفاده قرار بگیرد. این ضدعفونی کننده به طور کلی برای سالن های پرورش دام، برای سیستم های شیردوشی و مخازن حمل شیر، برای لوازم و تجهیزات، حوضچه های ورودی، خوراک دام پیش از فرآوری، آب آشامیدنی، پستان گاو، سم گاو و جلوگیری از بیماری لنگش استفاده می شود.
پروتکل های بهداشت مسکن حیوانات
حیوانات اهلی معمولا مستعد ابتلا به بیماری هستند. باکتری ها، ویروس ها، انگل ها ممکن است در سلامت حیوانات و محصولات غذایی به دست آمده از آنها تداخل داشته باشند. برای جلوگیری از این امر، یافتن منابع آلودگی و اقدامات پیشگیرانه ضروری است. نکات مهم در بهداشت دام شامل موارد زیر است:
- پاکسازی فیزیکی شامل حذف ادرار، مواد مدفوع و مواد آلی از بدن حیوان و محیط است.
- تمیز کردن باید باعث شود سطح تمیز قابل رویت شود.
- نظافت روزانه حیوانات و مزرعه به جلوگیری از تعدادی بیماری کمک می کند و همچنین می تواند بوی نامطبوع پناهگاه ها و محیط را کاهش دهد.
- بهداشت دام و طیور مستلزم استفاده از یک عامل میکروب کش بر روی یک سطح اساسا تمیز است. این امر مستلزم استفاده از مواد شوینده و ضدعفونی کننده است. شوینده های دامی به خودی خود هیچ کاری برای از بین بردن میکروب ها انجام نمی دهند.
- تقریبا تمام ضدعفونی‌کننده های دامی مورد استفاده در پناهگاه‌ها توسط مواد آلی مانند مدفوع، بستر بچه گربه‌ها، بزاق، آثار عطسه و کثیفی‌های ساده قدیمی تا حدی غیرفعال می‌شوند، بنابراین اگر روی سطح تمیزی استفاده نشوند، به سادگی کار نمی‌کنند. بهتر است در این مرحله از مواد ضدعفونی سطح بالا استفاده شود.
به طور دوره‌ای، برای مقابله با روغن‌های بدن و سایر آلودگی هایی که به مرور زمان در لانه‌ها جمع می‌شوند و می‌توانند ضدعفونی‌کننده‌ها را بی‌اثر کنند، باید از یک شوینده قلیایی چربی‌گیر قوی‌تر استفاده کرد.
هیچ ضدعفونی کننده کاملی برای استفاده در همه شرایط وجود ندارد. در نظر گرفتن سطحی که باید تمیز شود و احتمال وجود میکروارگانیسم های مضر بسیار مهم است. اکثر ضدعفونی کننده های دامی در برابر اکثر باکتری ها، ویروس های پوشش دار و قارچ ها موثر هستند.
درک واضح از تعریف و عملکرد محصولات تمیزکننده مختلف برای طراحی یک پروتکل تمیز کردن موثر مهم است. سه نوع محصول به طور کلی برای رعایت بهداشت دام و طیور استفاده می شود:
- صابون یا مواد شوینده: ماده تمیز کننده ای که با تعلیق کثیفی و چربی کار می کند. میکروارگانیسم های مضر را از بین نمی برد.
- ضد عفونی کننده: عامل شیمیایی که میکروارگانیسم های مضر را از بین می برد و لزوما کثیفی یا چربی را از بین نمی برد.
- چربی زدا: صابون یا شوینده قوی تر که مخصوص نفوذ به لایه های خشک شده روی روغن های بدن و سایر زباله های چرب است.
پروتکل های بهداشت آب دام
آب آشامیدنی به تعدادی از عوامل بیماری زا آلوده شده و منبع آلودگی و بیماری در حیوانات خواهد بود. آب تمیز و کلردار به کاهش بار بیماری زا کمک می کند. استفاده از محلول ضدعفونی کننده فودگرید داموسیب در این بخش توصیه می شود.
ضدعفونی آبخوری دام ها با داموسیب
آبی که برای تمیز کردن حیوانات و پناهگاه استفاده می شود نیز با ضدعفونی کننده های دامی مناسب مانند اگوسیب برای حفظ بهداشت، تصفیه می شود.
پروتکل های بهداشت خوراک دام
خوراک، ورود مستقیم عوامل بیماری زا به بدن حیوان را فراهم می کند و منبع بالقوه بیماری است. بهداشت و ضدعفونی خوراک خوری های دامداری ترجیحا با یک ضدعفونی کننده با درجه خوراکی مانند داموسیب، در این مرحله بسیار ضروری است.
پروتکل های بهداشت پرسنل دامداری
در حین جابجایی حیوانات، باری از عوامل بیماری زا می توانند از انسان به باکتری های حیوانی مانند E. Coli، Shigella، Salmonella منتقل شوند و باعث عفونت حیوان شوند و یا ممکن است محصولات غذایی (شیر) را آلوده کنند.
نظافت پرسنل قبل از ورود به محوطه دامداری با محلول حاوی کلر
برای جلوگیری از این امر، رعایت بهداشت فردی ضروری است. باید اقدامات احتیاطی مانند شستن دست ها با آب گرم و صابون یا استفاده از ضدعفونی کننده دست، قبل از ورود به مزرعه انجام شود. شستشوی پوتین ها و لباس ها با شوینده های حاوی کلر می تواند گزینه ی مناسبی باشد.
پروتکل های شستشوی دستگاه شیردوشی با شوینده و ضدعفونی کننده های دامی
برای جلوگیری از آلودگی هایی همچون بایوفیلم و سنگ شیر در درون لوله های دستگاه شیردوش، شستشو و ضدعفونی باید در دو مرحله به شکل زیر انجام شود:
الف) بعد از هر دوره شیردوشی، استفاده از یک شوینده قلیایی بدون کف و یک ضدعفونی کننده فودگرید برای سیستم بک فلش (سیستم ضدعفونی دوره ای )، توصیه می شود. مرحله نخست استفاده از یک شوینده قلیایی بدون کف برای از بین بردن چربی های داخل لوله ها است. به دنبال آن استفاده از یک شوینده اسیدی بدون کف برای از بین بردن سنگ شیر و سایر بازمانده های قلیایی و آهکی توصیه می شود. و در نهایت یک شستشوی کلی با آب برای از بین بردن شوینده ها، انجام می شود. به ازای چند بار استفاده از شوینده قلیایی، یکبار استفاده از شوینده اسیدی توصیه می شود. هر دو شوینده های اسیدی و قلیایی برای شستشوی سیستم CIP دستگاه به کار می روند.
مخازن سه گانه شوینده قلیایی، اسیدی و آب برای سیستم CIP شیردوشی
ب) برای شستشوی بدنه خارجی و سایر تجهیزات خارجی دستگاه ها، از شوینده های قلیایی و اسیدی با کف استفاده می شود. از این شوینده های دامی همچنین می توان برای شستشوی کف سالن های شیردوشی برای از بین برئن چربی ها و رسوبات استفاده کرد.
شستشوی قسمتهای خارجی دستگاه شیردوش با شوینده دامی کف دار
کلام آخر:
نظافت و ضدعفونی موثر جزء ضروری بهداشت دام و طیور و یکی از اقدامات کلیدی امنیت زیستی برای کنترل بیماری هاست. این کار باید هر از چند گاهی انجام شود تا از تجمع ارگانیسم های بیماری زا و تلفات دام و طیور جلوگیری شود. لزوم استفاده از ضدعفونی کننده های دامی و شوینده های دامی موثر و بی خطر برای محیط زیست و حیوان، یک رکن اساسی محسوب می شود. شرکت آرال شیمی(aralshimi.com) با ارائه محصولات سطح بالا، ارگانیک، کنستانتره، موثر و کم مصرف در عرصه دام و طیور قدمی استوار برداشته است. ضدعفونی کننده فودگرید داموسیب، قابل استفاده در حضور دام و طیور، و حتی در دانخوری، خوراک خوری و آبخوری های آن ها بدون نیاز به آبکشی استفاده شود. ضدعفونی های آرال گلوتار و آرال بنزال، سایر ضدعفونی کننده های سطح بالا هستند که در عدم حضور حیوان عملیات ضدعفونی را انجام می دهند (درجه خوراکی ندارند). گرید های مختلف شوینده های اسیدی و قلیایی آرال شیمی، هم در شستشوی کف سالن ها و دیوارها و سطوح خارجی دستگاه های شیردوش و هم در داخل دستگاه های شیردوشی (عملیات CIP) مورد استفاده قرار می گیرند.
بدون شرح